Het kan lijken op goochelen met woorden, maar dat is het niet. Man en vrouw zijn gelijkwaardig, daar is iedereen het gemakkelijk mee eens, of je nu voorstander van de vrouw in alle ambten bent, of niet. Maar zijn ze ook gelijk? Het antwoord op die vraag lijkt voor de hand te liggen: ‘natuurlijk niet’. Tussen mannen en vrouwen bestaan grote verschillen.
De wegen gaan uiteen in het antwoord op de vraag of dat verschil ook met zich mee kan brengen dat ze ook verschillende posities, taken en verantwoordelijkheden krijgen. Ook in de kerk, het huis van God. En dan zónder dat dat aan de gelijkwaardigheid tekort doet. Heeft de Schepper in zijn wijsheid en goedheid een diversiteit bedacht en gecreëerd, juist om ook in het mensenleven een veelkleurig reliëf aan te brengen? Of is het maken van onderscheid en de daaruit voortvloeiende diversiteit in het (kerkelijk) leven per definitie een uiting van mannelijke macht, met het grote gevaar van machtsmisbruik? Vertelt de geschiedenis, ook in de Bijbel dan vooral het verhaal van onderdrukking van de vrouw? Op het laatste spoor zit een boek als ‘Zonen en dochters profeteren.’ Maar ook de laatste synode neemt de wissel en redeneert op dat spoor.
Wij geloven dat je daarmee tekort doet aan de tekening en het reliëf in de bijbel zelf. Gelijkwaardigheid laat alle ruimte voor een mooie diversiteit in posities, taken en verantwoordelijkheden. Heel wat vrouwen in kerkelijke kring hebben met verve hun plek ingenomen en de kerk van Christus met liefde en opofferende inzet gediend.
Opvallend genoeg signaleert ook de synode van Meppel 2017 het gevaar van het gelijkheidsdenken van onze tijd. Zo zegt de synode:
De bijbel spreekt zowel over de gelijkwaardigheid van als over het onderscheid tussen man en vrouw, en de daarmee gegeven eigen plaats die beiden hebben tegenover God, in het huwelijk en in de gemeente. In onze sterk op gelijkheid gerichte cultuur verdient dit aspect speciale aandacht. De Bijbel waarschuwt er herhaaldelijk voor, dat man en vrouw niet in elkaars plaats treden of elkaar overheersen (1 Pet. 3:7, 4:15, 5:3; 1 Tim. 2:8-15; 1 Kor. 14:34-35, 3 Joh. : 9).”
De kerken dienen zich daarop goed te bezinnen, besloot de synode.
Oftewel: gelijkwaardigheid betekent nog niet gelijkheid! Merkwaardig is dat de synode die bezinning zelf totaal niet waarmaakt en toepast op diversiteit in taken, verantwoordelijkheden en ambten in de gemeente van God. Terwijl de voorgaande synode dát juist als opdracht had gegeven.
De synode van Ede 2014 sprak immers uit;
dat het niet past binnen de bandbreedte van wat als Schriftuurlijk en gereformeerd kan worden bestempeld, wanneer naast mannen ook vrouwen in de kerkelijke ambten mogen dienen. Het doorlopend spreken van de Schrift laat immers twee lijnen zien. De ene lijn is die van gelijkwaardigheid tussen man en vrouw – de andere die van het verschil in verantwoordelijkheid die God aan man en vrouw heeft gegeven; deze beide lijnen dienen verdisconteerd te worden.
Maar elke bezinning en afweging op dit punt ontbreekt bij Meppel. Het Oude Testament wordt gelezen als een periode van achterstelling en onderdrukking, met het Nieuwe Verbond breekt de tijd van bevrijding en gelijkberechtiging aan. Dat lijkt ons aanvechtbaar.
Het is daarom heilzaam te luisteren naar een eerbiedwaardige stem uit het verleden. Prof. dr. Jakob van Bruggen schreef;
We leven in Nederland momenteel in een nivellerende cultuur. Hoewel de natuur weerbarstig is, probeert een leidinggevende groep toch de samenleving zo te manipuleren dat er op den duur geen mannen en vrouwen meer zijn, maar alleen mensen (m/v). Van ons allen wordt een grote vastberadenheid gevraagd in de wil om ons te onderwerpen aan de Schrift en aan het gezag van onze Schepper, de heilige God. Dit is iets anders dan de bereidheid om zo nodig rekening te houden met een paar weerbarstige bijbelteksten. Het gaat dieper en verder. Het raakt onze houding tegenover de Almachtige, ons leven voor Gods aangezicht, midden in een cultuur waar Sodom en Gomorra de show stelen. Vechten voor vrouwen in de kerk leidt tot niets, het ontneemt uiteindelijk de kerk aan de kinderen van deze vrouwen.
We zijn er ook niet met een paar tekstjes meer of minder. In de vrijheid van de nieuwtestamentische kinderen, onderweg van het paradijs met Adam en Manninne naar het Nieuw Jeruzalem van dezelfde Schepper, zullen we het patroon dat Hij in de schepping legde naar de aard van onze omstandigheden en naar de mogelijkheden van onze cultuur zelf zo goed mogelijk moeten invullen.
Met elkaar moeten we proberen uit te groeien boven te enge dilemma's. En we moeten ons in ieder geval niet door de mentaliteit van het huidige cultuurpatroon laten inspireren of motiveren.
Voor verdere verkenning van dit terrein verwijzen wij naar:
Prof. dr. Jakob van Bruggen - Kerkleden (M/V) of Mannen en Vrouwen in de Kerk?
Dr. Bart van Egmond - De bevrijding van man en vrouw
Ds. Henk Room - Een bijbels beeld van vrouwen?